این مقایسه صرفا مختص اسپری ها نیست و کلیه محصولات بر پایه  ترکیبات phmb و نقره را شامل می شوند.

روی سطح تمامی زخم ها تعدادی میکروارگانیسم حضور دارد و هیچ زخمی عاری از میکروارگانیسم نیست. بر طبق مطالعات بار میکروبی زخم از طرق مختلفی باعث کاهش سرعت بهبودی زخم می شود؛ همچون:

• مصرف ترکیبات و اکسیژن مورد نیاز جهت ترمیم زخم
• آسیب به ماتریکس خارج سلولی از طریق ترکیبات آنتی میکروبیال بدن انسان
• کاهش اثر گذاری گلبول های سفید به دلیل اسید های چرب کوتاه زنجیر تولید شده توسط باکتری های بی هوازی
• افزایش تولید α-TNF و آنزیم های ماتریکس متالوپروتئیناز به واسطه حضور اندوتوکسین میکروارگانیسم ها
• افزایش تولید رادیکال های آزاد اکسیژن
• عدم تعادل بین آنزیم های ماتریکس متالوپروتئیناز و مهار کننده های بافتی این آنزیم ها
• کاهش سرعت رشد و میتوز، فیبروبالست ها
• اثرات بر روی بیمار: بوی نامطبوع و درد
• افزایش مدت زمان بستری بودن در بیمارستان، افزایش هزینه های ناشی از درمان و غیره

بار میکروبی زخم نه تنها نقش مهمی در سرعت ترمیم دارد، بلکه می تواند شرایط زخم را وخیم تر بکند. یکی از مهم ترین عوامل در بهبودی زخم کنترل بار میکروبی، پیشگیری از بروز عفونت یا درمان عفونت می باشد. تنها حضور میکروارگانیسم ها بر روی زخم به معنای عفونت نبوده و بر طبق گایدالین سازمان جهانی عفونت شامل مراحل زیر می باشد:

Contamination I

به معنی حضور میکروارگانیسم ها در بستر زخم می باشد. اما این میکروارگانیسم ها رشد خاصی نداشته و آسیبی ایجاد نمی کنند. به طور کلی تمامی زخم ها آلوده به میکروب هستند. این میکروارگانیسم ها شامل فلور طبیعی
پوست، آلودگی های محیطی یا آلودگی های ناشی از عدم بهداشت می شوند.

Colonisation II

در این مرحله میکروارگانیسم ها رشد محدودی دارند، اما همچنان باعث ایجاد پاسخ ایمنی بدن انسان نمی شوند.

Local infection .III

در این مرحله میکروارگانیسم ها نفوذ بیشتری به درون بافت کرده و رشد و تکثیر بیشتری دارند، در نتیحه باعث ایجاد پاسخ ایمنی از سوی بدن انسان می شوند. از نشانه های معمول عفونت، می توان ترشحات چرکی، بوی نامطبوع، تورم و قرمزی در اطراف زخم و گرما را نام برد.

با این وجود نکته مهم در تشخیص عفونت علائم پنهانی عفونت هستند که در بسیاری از زخم ها به خصوص زخم های مزمن بروز پیدا می کنند؛ مانند:

• تشکیل بافت گرانوله شکننده ای که به راحتی دچار خون ریزی می شود.
• ایجاد لبه های پاکتی یا اپیبول
• شکست روند درمان و بزرگ شدن زخم
• تاخیر در روند درمان زخم
• ایجاد یا افزایش درد بیمار

Spreading infection .IV

عفونت از زخم فراتر رفته و بافت های اطراف را هم درگیر می کند.

Systemic infection .V

عفونت از طریق سیستم لنفاوی یا عروق خونی در کل بدن بیمار پخش شده و منجر به سپسیس می شود.

عفونت زخم از جهات گوناگونی بر روی روند ترمیم زخم موثر است. فلذا جلوگیری از بروز عفونت و درمان آن باعث:

• کاهش چشمگیر مدت زمان بهبودی
• کاهش هزینه های بیمار
• کاهش نیاز به تجویز آنتی بیوتیک سیستمیک و بروز مقاومت های میکروبی
• کاهش ریسک ابتال به سپسیس

بایوفیلم

حضور بیوفیلم که گونه مقاوم میکروارگانیسم ها می باشد، درمان عفونت را دشوارتر می سازد زیرا از یک طرف در زخم های مزمن خون رسانی بافتی مناسبی وجود ندارد و در نتیجه آنتی بیوتیک ها با غلظت کمتری به ناحیه زخم می رسند و از طرف دیگر بسیاری از آنتی بیوتیک ها قدرت نفوذ به درون بیوفیلم را ندارند.

نقره

نقره از ترکیباتی می باشد که از دیرباز تا کنون در پانسمان های آنتی میکروبیال زخم به کار رفته است. نقره به روش های گوناگونی همچون تداخل با غشا میکروارگانیسم ها و تداخل با پروتئین های میکروارگانیسم ها، موجب درمان عفونت می گردد.

PHMB

PHMB ترکیب پلیمری می باشد که ساختاری مشابه با پپتید های آنتی میکروبیال دارد. پپتید های آنتی میکروبیال به طور طبیعی توسط کراتینوسیت ها و نوتروفیل ها در مواجهه با میکروارگانیسم ها تولید می شوند. PHMB از طریق تخریب ساختار غشامیکروارگانیسم و تداخل با DNA میکروارگانیسم ها باعث از بین رفتن آن ها می گردد.

قابل ذکر است ترکیب PHMB بر روی انواع میکروارگانیسم ها ، ویروس ها، قارچ ها و باکتری ها موثر است.

مقایسه PHMB با نقره

بنابراین استفاده از ترکیبات آنتی میکروبیال در پیشگیری و کمک به درمان عفونت بسیار حائز اهمیت می باشد که در ادامه ترکیبات آنتی میکروبیال نقره و پلی هگزانید (PHMB ) مورد بررسی و مقایسه قرار می گیرند.

در مقایسه PHMB با نقره جهات گوناگونی قابل بررسی می باشند که در ادامه اشاره خواهد شد:

۱. طیف اثر

هردو ترکیب نقره و PHMB طیف اثر گسترده ای داشته و بر انواع میکروارگانیسم ها موثر اند. تا پیش از این هیچ گونه مقاومتی نسبت به این دو ترکیب گزارش نشده است اما در مطالعات اخیر بر روی نمونه های گرفته شده از زخم، سوش های استافیلوکوک مقاوم به نقره به دست آمده است. این در حالی است که PHMB نه تنها بر روی انتروکوک های مقاوم به ونکومایسین(VRE ) و استافیلوکوک های مقاوم به متی سیلین(MRSA )موثر است، بلکه هیچ گونه مقاومتی نسبت به آن گزارش نشده است.

ازسوی دیگر نقره به کمک پمپ های موجود در غشا میکروارگانیسم ها به بیرون از میکروب رانده شده و موجب کاهش اثرات آنتی میکروبیال آن ها می شود، این در حالی است که PHMB تحت تاثیر این معضل قرار نمی گیرند.

۲. سرعت اثر

بر اساس آخرین گایدالین ترکیبات آنتی سپتیک زخم، برای اثر گذاری نقره ۲۴ ساعت زمان نیاز است. در صورتی که در خصوص PHMB طی سه ساعت ابتدای مصرف اثر گذاری مناسبی را دارد. علاوه بر این PHMB اثرات بسیار سریع تری بر روی میکروارگانیسم های شایع زخم مانند استافیلوکوکوس اورئوس و سودوموناس آئروژینوزا دارد.

در ساعت ابتدایی مصرف تعداد باکتری ها را به شدت کاهش داده و به صفر نزدیک می کند.

در هر دو نمودار خطوط سبز و آبی مربوط به ترکیبات حاوی PHMB و خطوط قرمز و طوسی مربوط به شاهد می باشد.

۳. مقاومت میکروبی

از سوی دیگر با توجه به گزارشاتی در خصوص موارد مقاوم به نقره، نگرانی هایی در خصوص ایجاد مقاومت به نقره به طور جدی مورد بررسی قرار گرفته و همچنین این سوال مطرح است که آیا استفاده از نقره به همراه آنتی بیوتیک ها می تواند ریسک ایجاد مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک ها را باالتر ببرد. همچنین همانطور که در بالا گزارش شد سوش هایی از استافیلوکوک از سطح زخم به دست آمد که ژن های مقاوم به نقره دارند. این در حالی است که هیچ گونه مقاومتی نسبت به PHMB گزارش نشده است.

۴. مقایسه PHMB با نقره در سمیت و عوارض جانبی

PHMB ترکیبی بسیار زیست سازگار است. اندکس زیست سازگاری PHMB عدد ۱.۴۵ می باشد که نشان دهنده سازگاری بالای این ترکیب می باشد. از سوی دیگر به دلیل شباهت ساختاری PHMB با پپتید های آنتی میکروبیال طبیعی بدن، هیچ گونه عارضه خاصی با PHMB گزارش نشده و اثرات سیستمیک بر جای نمی گذارد.

عوارض نقره

نقره از دیرباز تاکنون در درمان عفونت زخم مورد استفاده قرار گرفته است. با این وجود می تواند سمیت و عوارضی را بر بیماران ایجاد کند که در مطالعات مختلف مورد بررسی قرار شود . از سوی دیگر در چندین مطالعه سلولی، نقره موجب مرگ سلول های کراتینوسیت و فیبروبالست شده است.

علاوه بر سمیت سلولی گزارشاتی از به تاخیر افتادن تشکیل بافت اپیتلیال به دلیل استفاده از نقره وجود دارد. از مشکالت و نگرانی های دیگر در خصوص نقره جذب سیستمیک آن می باشد. در مطالعه بر روی اطفال از نقره از محل زخم توسط بدن جذب می شود و به خصوص در نوزادان می تواند غلظت خونی باالیی را ایجاد کند.

در مطالعه ای دیگر بیمارانی که دچار سوختگی شدند تحت درمان با نقره قرار گرفته و غلظت نقره در خون و ادرار آن ها مورد بررسی قرار گرفت. غلظت نرمال نقره در خون کمتر از ۲ میکروگرم در هر لیتر خون می باشد این درحالی است که ۶ ساعت پس از استفاده از نقره در این بیماران مطابق نمودار زیر غلظت نقره در خون به بیش از ۵۰ برابر غلظت نرمال افزایش می یابد.

طبق نمودار بخش زیادی از این نقره از طریق ادرار دفع می گردد با این وجود امکان نشست نقره در کلیه ها و آسیب به بافت کلیه وجود دارد. همچنین در مطالعه حیوانی بر روی خوک، پس از استفاده از نقره بر روی محل سوختگی غلظت نقره نه تنها در خون حیوان افزایش قابل مالحظه ای داشت بلکه در کلیه، کبد و قلب حیوان نیز تجمع پیدا کرده بود.

PHMB انتخاب اول

بر طبق آخرین گایدالین جهانی درمان زخم سال ۲۰۱۸ در زمینه پیشگیری و درمان عفونت، همانطور که در جدول زیر مشخص است، در اکثر انواع زخم ها ترکیب PHMB به عنوان ترکیب ایده آل و انتخاب اول در درمان معرفی شده است و در هیچ یک از این موارد نه تنها نقره انتخاب اول نیست، بلکه تنها در تعداد کمی از انواع زخم ها در درجه دوم کاربرد دارد؛ این موضوع نشان دهنده رویکرد جهانی در خصوص انتخاب محصوالت آنتی میکروبیال و آنتی سپتیک و برتری PHMB می باشد.

همچنین در این گایدلاین مقایسه ای در بین ترکیبات آنتی میکروبیال انجام شده است که بخش مربوط به نقره و PHMB در جدول زیر آمده است.

بر طبق تحقیقات ترکیب آنتی میکروبیال ایده آل باید شرایط زیر را داشته باشد

• حداقل جذب سیستمیک را داشته باشد
• بر رنج وسیعی از میکروارگانیسم ها موثر باشد
• شروع اثر سریعی داشته باشد و اثر آنتی میکروبیال آن طوالنی مدت باقی بماند
• ارزان باشد
• مقاومت میکروبی نسبت به آن ایجاد نشده باشد
• باعث بروز سرطان یا آسیب به DNA نشود
• سمی نباشد

با توجه به مقایسه PHMB با نقره در بالا و بر طبق نتیجه گیری مطالعات، PHMB یکی از ایده آل ترین ترکیبات آنتی میکروبیال می باشد در حالی که نقره بسیاری از این ویژگی ها را ندارد.

PHMB بصورت اسپری آنتی سپتیک طباسپت و یا پانسمان های نوین و پیشرفته در مارکت موجود است، همچنین اسپری نقره و پانسمان های نقره در بازار یافت می شوند.

اینفوگرافیک طباسپت

  خرید اسپری طباسپت