تاریخچه مراقبت از زخم

تاریخچه مراقبت از زخم قدمتی از دوران ماقبل تاریخ تا عصر جدید دارد.

میلاد رضانژاد| متخصص مراقبت زخم: زخم ها به طور طبیعی به خودی خود بهبود می یابند، اما بشر متوجه عوامل مختلفی شد که برخی از داروهای گیاهی باعث تسریع یا کمک به این روند می شوند. در تاریخ باستان این امر با پی بردن به ضرورت بهداشت و بندآوردن خونریزی زخم ادامه پیدا کرد.

پزشکی در دوران باستان

با گذشت زمان، تمدن های مختلف شروع به درمان های گیاهی خود برای زخم ها کردند که به درختان، بوته ها یا هر نوع گیاه دیگر واقع در محیط زندگی آنها بستگی دارد. این درمان های گیاهی به قدیمی ترین شکل درمان زخم تبدیل شدند. به طور منطقی تصور می شود که این روش مطمئناً برای درمان زخم به دلیل مصرف بیش از حد یا انتخاب گیاهان نامناسب برای درمان فرد مناسب نبوده است. با این وجود، بیشتر افراد باستانی که از طریق گیاهان درمان می شدند، کاملاً عادت داشتند که از گیاهان محلی خود می توانند برای کمک به آسیب دیدگان استفاده کنند. این دانش پس از استفاده مکرر از داروهای گیاهی برای زخم خاص با این باور که باعث بهبودی می شود یاد گرفته و منتقل می شد.

بسیاری از داروهای گیاهی و سمی باستانی اکنون الگویی برای طب مدرن هستند.

به عنوان مثال ، کورارر ، که یک سم آلکالوئیدی باستانی آمریکای جنوبی بود، در قرن ۲۰ به عنوان شل کننده عضلات استفاده می شد. قبایل بررسی های مختلف را در مورد اثرات قسمتهای مختلف گیاه شامل ریشه، برگ و … بر روی زخمهای خاص انجام دادند. همچنین اینکه چه فصلی، ساعتی از روز یا فاز ماه باعث فعال شدن یک گیاه می شود. برخی از این تجربیات در طب مدرن تاثیراتی داشتند.

یونان باستان

همزمان که درمانگران قبیله ها به پزشکان تبدیل می شدند، این امر باعث ایجاد یک صنعت دارویی بدوی شود که شامل بازرگانانی است که برای آوردن گیاهانی که برای زخم های خاص استفاده می شود، به خارج از کشور سفر می کردند. بعدا مانند اکثر صنایع، بیماران شروع به جستجوی پزشکان کردند و گیاهان را مستقیماً از بازرگانانی خریداری می کردند که از اثرات و مقادیر مصرفی دارو آگاهی داشتند و بیماران را از آنها آگاه می کردند.

این بازرگانانی که گیاهان را به مردم عرضه می کردند در یونان باستان به عنوان ریزوتومیکی یا جمع کننده ریشه شناخته می شدند.احتمالاً اولین لیست شناخته شده گیاهان و داروهای درمانی برای این بازرگانان نوشته شده است.

قدیمی ترین فرد شناخته شده در میان ریزوتومیکی ها دایکلوس کاراسیوس، دانشجوی فیلسوف یونانی ارسطو می باشد. کتابی نیز در ارتباط با این گیاهان و موارد مصرف وجود داشته است.

یونانیان نیز به اهمیت بستن زخم اعتراف کردند و اولین کسانی بودند که بین زخمهای حاد و مزمن تمایز قائل شدند و آنها را به ترتیب “تازه” و “بهبود نیافته” خواندند.

جالینوس یک جراح یونانی که حدود سالهای ۱۲۰–۲۰۱ م به گلادیاتورهای رومی خدمت می کرد، کمک های زیادی در زمینه مراقبت از زخم کرد. مهمترین آنها تصدیق اهمیت حفظ رطوبت محل زخم برای اطمینان از بسته شدن موفقیت آمیز آن بود.

مصر باستان

سابقه بالینی درمان زخم های حاد و مزمن و ریشه آن را نیز می توانید در مصر باستان دنبال کنید.

پاپیروس ایبرز

پاپیروس ایبرز حدود ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد، جزئیات استفاده از پرز، چربی حیوانات و عسل را به عنوان درمان موضعی برای زخم ها بیان می کند. پرزها جذب طبیعی خود را فراهم می کردند، چربی حیوانات سدی برای عوامل بیماری زای محیطی بود و عسل به عنوان یک عامل آنتی بیوتیک عمل می کرد.

پاپیروس بروگش

پاپیروس بروگش حدود ۱۲۰۰ سال قبل از میلاد اظهار داشته: مصری ها معتقد بودند تا اطمینان حاصل شود که زخم فرد بسته می ماند تا روحش توسط ارواح شیطانی خارجی مورد حمله نخواهد گرفت.

گیاهان و داروهای باستانی

بسیاری از گیاهان، مواد معدنی و محصولات شناخته شده وجود دارد که جهت درمان زخم ها در دوران باستان استفاده می شد.

لیست زیر استفاده از روش خاص تعدادی را در زمینه کمک به زخم را نشان می دهد:

زردچوبه

زردچوبه ادویه ای شناخته شده است که در طب جایگزین هند نیز استفاده می شود. استفاده از زردچوبه در پزشکی را می توان به طور معمول با عاملی توضیح داد که در زردی زردچوبه وجود دارد. زردی یک آنتی اکسیدان است که به کاهش درد و اثرات ناشی از التهاب کمک می کند و علاوه بر این، روند بهبود زخم را تسریع می کند. در زمان های قدیم در اطراف برخی از مناطق هند، افرادی که این روش درمانی را انجام می دادند با استفاده از مقدار زیادی رب زردچوبه روی محل زخم و سپس بستن پارچه در اطراف زخم اینکار را انجام میداند. در بسیاری از مناطق قبیله ای این درمان هنوز انجام می شود.

آهن

کم خونی نوعی بیماری است که به دلیل کمبود آهن ایجاد می شود،بطوریکه فرد به اندازه کافی گلبول قرمز برای انتقال اکسیژن کافی به اندام های بدن و بافت ها ندارد. با آهن موجود در مواد افزودنی مانند قرص و سبزیجات می توان از اثرات چنین بیماری جلوگیری و یا حتی پیشگیری کرد. بسیاری از پزشکان توصیه می کنند که برای تسریع ترمیم زخم به مصرف غذا و داروی سرشار از آهن روی آورید.

عسل

عسل به دلیل خواص ضد باکتریایی که به بهبود زخم های آلوده کمک می کند مورد استفاده قرار می گرفت.

• عسل به عنوان پماد موضعی استفاده می شد.
• عسل به غیر از قند حاوی انواع کمیاب زیادی از ویتامین ها و پروتئین های مختلف است.
• بستن زخم با عسل در کاهش درد، التهاب و تورم موثر است.
• علاوه بر ویژگی های ضد باکتریایی زخم را از عفونت و رشد باکتری نیز محدود می کند.

یونانیان ، به ویژه بقراط (۴۳۰–۳۷۷ قبل از میلاد)، اولین کسانی بودند که چهار علامت اصلی التهاب را مشخص کردند:

• قرمزی
• تورم
• گرما
• درد

قرون وسطی

پیشرفت های محدودی که در طول قرون وسطی و رنسانس ادامه داشت، اما عمق بیشتر پیشرفت ها – چه از نظر فناوری و چه از نظر بالینی – با توسعه میکروبیولوژی و آسیب شناسی سلوی در قرن نوزدهم حاصل شد.

مطالعه تاریخچه مراقبت زخم عصر مدرن